Περιγραφή και Φιλοσοφία της Δράσης
Στα πλαίσια του καθιερωμένου εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας στις 10 Οκτώβρη, ο Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν.Σερρών διοργανώνει φεστιβάλ εκδηλώσεων, με σκοπό να διαφυλάξει το σεβασμό στην ανθρώπινη ψυχή που δοκιμάζεται καθημερινά με κάθε τρόπο. Με συνθήματα ενότητας, όπως “Αντιπαλεύοντας το Στίγμα… Όλοι μαζί” (2011), “Όλοι μαζί… Μια ψυχή” (2012), “Αλλάζοντας Αντίληψη… Όλοι μαζί” (2013), κάνει ένα ηχηρό κάλεσμα σε όλους τους Σερραίους, με σκοπό να ενώσουν τις δυνάμεις τους, να υψώσουν το ανάστημα τους και να αντιδράσουν σε οτιδήποτε μπορεί να απειλεί την ψυχική ανθεκτικότητα.
Ο Σύλλογος καλεί όλους τους πολίτες, επώνυμους και ανώνυμους, μικρούς και μεγάλους, δυνατούς και αδύναμους, να γιορτάσουν ενωμένοι, συμμετέχοντας σε διάφορα πολιτιστικά γεγονότα και δράσεις για την ψυχική υγεία, δημιουργώντας μια μεγάλη γιορτή! Παράλληλα, “προκαλεί” μικρούς και μεγάλους να εγκαταλείψουν τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τους μύθους που χρόνια τώρα κρέμονται άδικα σαν βαρίδια πάνω από την ψυχική διαταραχή και να αντιδράσουν ενεργά κατά της διάκρισης προς την όποια ψυχική διαφορετικότητα μέσα σε ένα πανηγυρικό κλίμα τέχνης και ψυχαγωγίας.
Πεδίο και Ομάδες Στόχου της Δράσης
Τα 4ήμερα Φεστιβάλ Εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας για την Ψυχική Υγεία – 10 Οκτώβρη αποτελούν μια καθιερωμένη εκστρατεία του Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών, που καταφέρνει να εμπλέκει ένα μεγάλο αριθμό συνεργαζόμενων τοπικών φορέων. Τα φεστιβάλ απευθύνονται σε όλη την ευρύτερη τοπική κοινότητα, αποτελώντας μια δράση για την ψυχική υγεία “ανοιχτή” προς το κοινό και η συμμετοχή ατόμων κάθε ηλικίας στις διάφορες επιμέρους εκδηλώσεις τους είναι ελεύθερη.
Στόχος και Τόπος Υλοποίησης της Δράσης
Η συγκεκριμένη δράση για την ψυχική υγεία εντάσσεται στα πλαίσια της Αγωγής της Κοινότητας για τον αποστιγματισμό των ψυχικών διαταραχών, με κυρίαρχο στόχο την κοινωνική επανένταξη και ενσωμάτωση των ατόμων με ψυχικές διαταραχές καθώς και την αλλαγή των στερεοτυπικών στιγματιστικών αντιλήψεων προς αυτούς. Μέσα σε ένα κλίμα γιορτής, συνεργατικότητας και ουσιαστικής κοινωνικής συνδιαλλαγής και συνύπαρξης, η δράση και οι επιμέρους εκδηλώσεις της πραγματοποιούνται σε διάφορα σημεία της πόλης των Σερρών με σκοπό την προσέγγιση και επικοινωνία με διάφορες ομάδες κοινού.
Αποτελέσματα και Επίδραση της Δράσης στο Κοινωνικό Σύνολο
Τα Φεστιβάλ Εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας έχουν ως βασικό σκοπό την προαγωγή της ψυχικής υγείας και την πρόληψη των ψυχικών διαταραχών. Παράλληλα, επιδιώκει την αποφυγή στείρων επιστημονικών θεωριών και την προώθηση της ουσιαστικής ανθρώπινης συνδιαλλαγής.
Οι επιμέρους εκδηλώσεις (διανομή φυλλαδίων, ημερίδες ενημέρωσης, θεατρικές παραστάσεις, ποιητικές βραδιές, παραδοσιακοί και μοντέρνοι χοροί, συναυλίες, ζωγραφική στο δρόμο, υπαίθρια εργαστήρια, κουκλοθέατρα, αφήγηση παραμυθιών, εντυπωσιακά θεάματα για μικρούς και μεγάλους, μουσικά και χορευτικά σχήματα, βιωματικά εργαστήρια κτλ.) επιλέγονται, οργανώνονται και υλοποιούνται με κυρίαρχο στόχο την ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας μέσω των διαφόρων μορφών Τέχνης.
Η Τέχνη αποδεδειγμένα αποτελεί παράγοντα ένωσης, συνάντησης και εγγύτητας των διάφορων κοινωνικών ομάδων. Η μουσική, ο χορός, το θέατρο και ο πολιτισμός εν γένει επιδρούν με τον ίδιο ευεργετικό και θεραπευτικό τρόπο σε όλους που έχουν την ευκαιρία να γίνουν ισχυροί κοινωνοί υγιών και κυρίως αντιρατσιστικών αντιλήψεων προς τη διαφορετικότητα.
Για την υλοποίηση της δράσης ο Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών επιχειρεί και επιτυγχάνει τη συνεργασία του με πολυάριθμους τοπικούς φορείς (τοπική αυτοδιοίκηση, κυβερνητικούς φορείς, δημόσιες υπηρεσίες ψυχικής υγείας, φορείς ιδιωτικού δικαίου, πολιτιστικούς συλλόγους, παγκόσμιες οργανώσεις κτλ), με βασικότερη προσδοκία την εμπλοκή όσο το δυνατόν περισσότερων Σερραίων συμπολιτών στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Εορταστικού για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας.
Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην προσέλκυση κυρίως του νεανικού και του παιδικού πληθυσμού με ανάλογες δράσεις για την ψυχική υγεία, διότι βάσει ερευνών οι στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με την ψυχική νόσο, που ενεργοποιούν στιγματιστικές τάσεις και προκαλούν συμπεριφορές κοινωνικής διάκρισης, ξεκινούν να διαμορφώνονται στην παιδική ηλικία και την πρώιμη εφηβεία. Ωστόσο, η εγγύτητα του γενικού πληθυσμού και η in vivo γνωριμία του με τους ανθρώπους που είχαν ψυχιατρικές εμπειρίες μέσω της συμμετοχής τους σε κοινές δράσεις αποτελεί τον πιο ισχυρό παράγοντα αποστιγματισμού της ψυχικής διαταραχής και της κοινωνικής ενσωμάτωσης τους.
Υπολογίζεται ότι περίπου 3.000 Σερραίοι συμπολίτες μας κάθε ηλικίας συναντιούνται σε κάθε φεστιβάλ, συμμετέχοντας ενεργά στη δράση και γιορτάζοντας με το ίδιο πάθος κατά των διακρίσεων, του στίγματος και του αποκλεισμού. Τα 4ήμερα Φεστιβάλ, σαν μια μεγάλη γιορτή για την ψυχική υγεία αποτελούν τη “μήτρα” για μια κοινωνία ενωμένη που σέβεται ουσιαστικά την όποια διαφορετικότητα και κατανοεί σε βάθος τις ομοιότητες των ανθρώπων που την αποτελούν.
Ιστορικό της Δράσης
Μέχρι σήμερα, ο Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών οργάνωσε και υλοποίησε 4 Φεστιβάλ Εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας – 10 Οκτώβρη με τους παρακάτω τίτλους:
«Ψυχική Υγεία και Κοινωνική Ευθύνη: Δουλεύοντας όλοι μαζί» (Σέρρες, 9-10 Οκτώβρη, 2010)
«Αντιπαλεύοντας το Στίγμα… Όλοι μαζί» (Σέρρες, 8-10 Οκτώβρη 2011)
«Όλοι μαζί… Μια ψυχή» (Σέρρες, 10-13 Οκτώβρη 2012)
«Αλλάζοντας Αντίληψη… Όλοι μαζί» (Σέρρες, 10-13 Οκτώβρη 2013)
Συνεργαζόμενοι Φορείς
- Δήμος Σερρών
- Περιφερειακή Ενότητα Σερρών
- Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Σερρών
- Κέντρο Ψυχική Υγείας Σερρών
- Λύκειο Ελληνίδων Σερρών
- Εύξεινος Λέσχη Σερρών,
- Σχολή Χορού Fouette
- Όμιλος Ορφέα Σερρών
- Εικαστικό Εργαστήρι "Πολύτεχνο"
- Ιππικός Όμιλος Σερρών
- "Ποδηλατάδα" Σερρών
- Θεατρική Ομάδα "6...7"
- Μουσικό Σχολείο Σερρών
Η δράση τέθηκε υπό την Αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Οικογενειών για την Ψυχική Υγεία (Π.Ο.Σ.Ο.Ψ.Υ.) και του Ελληνικού Κλάδου της Παγκόσμιας Εταιρείας για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάσταση (W.A.P.R.)
Μια μεγάλη γιορτή κατά των ψυχικών διακρίσεων
«Αλλάζοντας αντίληψη… Όλοι μαζί» ήταν για το 2013 το σύνθημα ενότητας του 4ημερου Εορταστικού Φεστιβάλ για την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας-10 Οκτώβρη, που διοργάνωσε για ακόμη μια χρονιά ο Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών από τις 10 έως τις 13 Οκτώβρη. Ο Σύλλογος κάλεσε μικρούς και μεγάλους να εγκαταλείψουν τα στερεότυπα, τις προκαταλήψεις και τους μύθους που χρόνια τώρα κρέμονται άδικα σα βαρίδια πάνω από την ψυχική ασθένεια και να γιορτάσουν όλοι μαζί κατά της διάκρισης προς την όποια ψυχική διαφορετικότητα μέσα σε ένα πανηγυρικό κλίμα Τέχνης και ψυχαγωγίας.
Μία κοινωνία ενωμένη και ψυχικά υγιής
Η τεράστια συμμετοχή των Σερραίων στο Φεστιβάλ και τις επιμέρους ανοιχτές εκδηλώσεις του καθώς και ο μεγάλος αριθμός των συνεργαζόμενων φορέων είναι ίσως η πιο χειροπιαστή απόδειξη πως οι καιροί αλλάζουν. Τα στερεότυπα παρακμάζουν και οι μύθοι εξασθενούν μπροστά σε μια κοινωνία που είναι έτοιμη πια να μάθει την αλήθεια, να ξεφύγει από την πλάνη της και να αλλάξει αντίληψη, προκειμένου να ζει ενωμένη και πραγματικά ψυχικά υγιής. Εμείς δεν έχουμε παρά να ευχαριστήσουμε από τα βάθη της ψυχής μας όλους όσους εργάστηκαν, υποστήριξαν και πήραν μέρος με οποιοδήποτε τρόπο σε αυτό το Φεστιβάλ ενότητας, γιορτής και αλλαγής, με την υπόσχεση ότι: «Θα τον αλλάζουμε τελικά τον κόσμο… Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος» (Κ. Γώγου).
Συνεργαζόμενοι Φορείς
- Δήμος Σερρών
- Περιφερειακή Ενότητα Σερρών
- Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Νοσοκομείου Σερρών
- Κέντρο Ψυχικής Υγείας Σερρών
- Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Ν. Σερρών
- Αστική-Μη Κερδοσκοπική Εταιρεία "Καλειδοσκόπιο"
- Κέντρο Ημέρας του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης (Ψ.Ν.Α.)
- Κέντρο Ελληνικού Ψυχοδράματος και Κοινωνιοδράματος
- Λύκειο Ελληνίδων Σερρών
- Εύξεινος Λέσχη Σερρών
- Σχολή Χορού "Fouette"
- Εικαστικό Εργαστήρι "Πολύτεχνο"
- Ομάδα Κουκλοθεάτρου Σ.Ο.Φ.Ψ.Υ. Ν. Σερρών "Τα Κουκλο-αρμενίσματα"
- Εικαστικό Εργαστήρι "Πολύτεχνο"
- Ιππικός Όμιλος Σερρών
- Μουσικό Σχήμα "Paranaue" & Χορευτικό Σχήμα "Dansue"
- Μουσικό Σχήμα "Grouvagang"
- Μουσικό Σχολείο Σερρών
- "Ποδηλατάδα" Σερρών
- Όμιλος Ορφέα Σερρών
- Θεατρική Ομάδα "6...7"